Po bezprzykładnym akcie rosyjskiej agresji, który zszokował cały świat, pomoc humanitarna dla Ukrainy staje się kwestią wręcz palącą. Wielu z nas zastanawia się dziś, jak mądrze ofiarować wsparcie naszym sąsiadom, walczącym z silniejszym od siebie agresorem. Przede wszystkim trzeba pomagać z głową, dlatego dziś chcemy przybliżyć obowiązujące obecnie zasady wysyłki pomocy humanitarnej do Ukrainy. Każda bowiem wysyłka towarów z terenu Polski na terytorium Ukrainy (tj. poza obszar celny UE) w myśl przepisów stanowi eksport towarów. Wiąże się to z obowiązkiem odpowiedniego przygotowania i złożenia zgłoszenia wywozowego. Warto od razu na początku przypomnieć, że eksport towarów z terytorium Unii Europejskiej, w tym Polski nie podlega należnościom celnym wywozowym.

Decydujący jest status celny wywożonego na Ukrainę towaru

Upewnienie się co do statusu wysyłanego do Ukrainy towaru to czynność podstawowa. W zależności bowiem od tego czy wywożony towar ma status towaru unijnego (dopuszczonego do obrotu na terenie Unii Europejskiej) czy status towaru nieunijnego (niedopuszczonego do obrotu w UE) stosowane są różne procedury celne.

Sposób postepowania z towarami unijnymi – pomoc humanitarna dla Ukrainy

Towary o wartości do 1 000 EUR zgłaszamy do procedury wywozu ustnie w urzędzie celnym granicznym.

Towary o wartości powyżej 1 000 EUR – w tym przypadku możemy skorzystać z dwóch alternatywnych rozwiązań:

1. Użycie specjalnego formularza przekroczenia granicy polsko-ukraińskiej dla transportu ciężarowego z pomocą humanitarną dla Ukrainy, dostępnego na stronie pomagamukrainie.gov.pl – formularze zgłoszenia. Pojazdy, które przemieszczają się na przejścia graniczne w Dorohusku lub Korczowej z wykorzystaniem tego formularza, są tam automatycznie awizowane. Usprawnia to zdecydowanie obsługę graniczną tak przygotowanych transportów. Po przesłaniu formularza, podmiot składający otrzymuje dwa dokumenty. Pierwszy to „Potwierdzenie” w pliku pdf. Dokument ten potwierdza zgłoszenie chęci przekroczenia granicy polsko-ukraińskiej z pomocą humanitarną. Posiada on unikatowy numer formularza oraz podstawowe informacje dotyczące ładunku). Drugi dokument to „Oznaczenie” w pliku pdf ze specjalnym oznakowaniem pojazdu (zawierającym unikatowy numer). Ten dokument należy wydrukować (w formacie A4) i umieścić w widocznym miejscu na przedniej szybie pojazdu. Wszystkie dokumenty należy następnie okazać na przejściu granicznym funkcjonariuszowi celnemu. Cała procedura nie wymaga dodatkowych formalności celnych w systemie AES w urzędzie celnym wewnętrznym. Mogą z niej korzystać osoby organizujące wysyłkę towarów unijnych z dowolnego kraju członkowskiego UE. Dla formularza awizacyjnego nie jest również konieczne posiadanie numerów EORI, TIN, polskiego NIP czy VAT UE. Powrót może nastąpić przez dowolne, czynne przejście graniczne.

2. Standardowe zgłoszenie elektroniczne do procedury wywozu składane do systemu AES/ECS2. W tym zgłoszeniu może pomóc dowolnie wybrana agencja celna.

Sposób postępowania z towarami nieunijnymi – pomoc humanitarna dla Ukrainy

Towary nieunijne wywożone z terytorium UE i stanowiące pomoc humanitarną wymagają dopełnienia formalności celnych w urzędzie celnym. Konieczne jest więc w tym przypadku złożenie zgłoszenia tranzytowego T1 do systemu NCTS.

Towary nieunijne przywożone na teren UE w ramach pomocy humanitarnej dla uchodźców z Ukrainy znajdujących się już w Polsce wymagają złożenia standardowego zgłoszenia do systemu AIS/IMPORT w procedurze dopuszczenia do obrotu. Trzeba tu zaznaczyć, że ze zwolnienia z należności celnych skorzystać mogą jedynie organizacje wskazane w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej rozporządzenie MPiPS. Możliwe jest również zwolnienie takiego przywozu z podatku VAT. Warunki oraz zasady stosowania tego zwolnienia ustawodawca określił w art. 61 ust. 3-8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – ustawa VAT . Ma tu zastosowanie zasada, że zwolnienia z podatku VAT stosuje się jedynie w przypadku zastosowania zwolnienia od cła.

Konwoje humanitarne

Podmioty, organizacje i instytucje zamierzające organizować i wysyłać konwoje humanitarne do Ukrainy powinny przede wszystkim dysponować wykazem towarów, które mają zostać objęte pomocą. Obowiązuje w tym momencie zasada, że obejmowanie procedurą celną nie odbywa się w urzędach celnych granicznych tylko realizowane jest ona w placówkach wewnętrznych. W związku z tym z przygotowanym wykazem należy zgłosić się do wewnętrznego urzędu celnego. Umożliwi to urzędnikom Krajowej Administracji Skarbowej przekazanie informacji zwrotnej, czy towary te nie są objęte zakazami lub ograniczeniami wywozowymi. Zgłoszenie pozwoli również na określenie listy dokumentów, jakie ewentualnie powinny zostać dodatkowo przedstawione organowi celnemu. Celem usprawnienia procesu obsługi planowanych wysyłek pomocy humanitarnej w każdej izbie administracji skarbowej powołani zostali koordynatorzy ds. pomocy humanitarnej. Osoby te są odpowiedzialne za działania organów celnych zarówno w zakresie sprawnej organizacji objęcia towaru procedurą wywozu w placówce wewnętrznej, jak i awizacji planowanego konwoju w oddziale celnym granicznym, przez który planowane jest wyprowadzenie konwoju.

Lista koordynatorów w poszczególnych IAS jest dostępna tu lista koordynatorów KAS

Ewentualne pytania lub wątpliwości dotyczące obsługi celnej towarów będących pomocą humanitarną można też kierować na adres e-mail pomagam.ukrainie@mf.gov.pl.

Proste Cło również pomaga

Los naszych sąsiadów poruszył w kraju ogromną liczbę wrażliwych serc i skłonił wielu ludzi do bezinteresownej pomocy. My również nie chcemy stać z boku i przyglądać się tej niezrozumiałej dla zwykłych ludzi sytuacji. Chcemy wnieść swój własny, skromny wkład w pomoc dla Ukrainy. Dlatego oferujemy nie tylko całodobowe, fachowe doradztwo przy organizacji wysyłki humanitarnej…

Od samego początku konfliktu bezpłatnie dokonujemy i dokonywać będziemy nadal zgłoszeń celnych pomocy humanitarnej. Nieważne czy będzie to przywóz czy wywóz, mały samochód, duży czy cały konwój. Angażujemy w to nasze doświadczenie i wrażliwość, od dawna znamy granicę i potrafimy się na niej poruszać, teraz nawet wirtualnie 🙂

Zapraszamy do kontaktu https://prosteclo.pl/kontakt/