Świadectwo pochodzenia to dokument zawsze towarzyszący przesyłkom w międzynarodowym obrocie towarowym. Z zasady wystawia je eksporter, ale tak naprawdę „pracuje” dopiero w kraju importu, gdzie pomaga obniżyć wysokość należnego cła. Co więcej w niektórych przypadkach bez świadectwa pochodzenia w ogóle niemożliwe jest dokonanie odprawy celnej!!! Znajomość rodzajów świadectw pochodzenia i reguł ich legalizacji wydaje się więc wiedzą niezbędną nie tylko dla eksporterów, ale również importerów i agencji celnych. Dlatego dziś spróbujemy usystematyzować podstawową wiedzę w tym temacie…
Z własnego doświadczenia wiem, że pierwsze pytanie o świadectwa pochodzenia dotyczy rodzaju dokumentu o który Klient powinien się ubiegać. EUR.1 czy „zwykłe” świadectwo pochodzenia – oto jest pytanie 🙂
Świadectwo pochodzenia (przewozowe) EUR.1 (Movement certificate EUR.1)
Świadectwo przewozowe EUR.1 to dokument wystawiany przez eksportera w przypadku wysyłki towarów posiadających unijne preferencyjne pochodzenie, do krajów które podpisały z Unią Europejską specjalne umowy handlowe. Takie kraje to na przykład Ukraina, Turcja, Szwajcaria, Norwegia czy Bośnia. Listę wszystkich umów można znaleźć tu umowy handlowe UE
W Polsce świadectwa EUR.1 legalizują wybrane Urzędy Celne i to właśnie organowi celnemu eksporter musi udowodnić, że eksportowany towar spełnia kryteria określone w konkretnej umowie o wolnym handlu. Fakt, że każda z tych umów ma własne reguły to jedynie czubek lodowej góry. Trzeba jeszcze pamiętać, że reguły ustalania pochodzenia towarów są różne dla różnych towarów (dla różnych kodów celnych CN). Kto zna objętość taryfy celnej ten wie o czym w tej chwili piszę. Jakby tego było mało, to nasze urzędy celne nie mają wypracowanego jednolitego sposobu postępowania przy legalizacji jakichkolwiek świadectw pochodzenia. W niektórych można dokument uzyskać łatwiej niż w innych. Trzeba jednak od czegoś zacząć, niezależnie czy chcemy załatwić sprawę w Białymstoku, Rzepinie czy Łodzi. Co do zasady zawsze zaczynamy od przedstawienia „deklaracji dostawcy”, I tak:
- Producent towaru przedstawia opis procesu produkcyjnego wraz z oświadczeniem o procentowym udziale surowców (materiałów) pochodzących z UE. Dla użytych surowców (materiałów) należy przedstawić „deklaracje dostawców”, wraz z fakturami zakupowymi;
- Pośrednik przedstawia faktury zakupowe za eksportowany towar wraz z „deklaracją dostawcy” otrzymaną od firmy która towar sprzedała;
Deklaracja dostawcy EUR.1
Jak widać deklaracja dostawcy to w procesie legalizacji świadectwa EUR.1 dokument kluczowy. W związku z tym eksporter bezwarunkowo powinien o niego zadbać już w momencie zakupu. Zawsze też należy bezwzględnie pamiętać o posiadaniu oryginału podpisanej deklaracji dostawcy. Nawet jeśli tego oryginału nie zażąda Urząd Celny to dość często zdarzają się kontrole na wniosek organów celnych z kraju importu. W przypadku braku oryginału, towar automatycznie utraci preferencyjne pochodzenia a odbiorca zmuszony będzie do zapłaty należności importowych. Eksporterowi zostanie zaś przypięta łatka nierzetelności i utrudnione uzyskanie jakichkolwiek ułatwień przed organami celnymi w przyszłości. Wzory deklaracji są ściśle określone w Rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2015/2447 z dn. 24.11.2015, w załączniku 22-15 (deklaracja jednorazowa) i 22-16 (deklaracja długoterminowa). Rozporządzenie dostępne jest pod linkiem RWK 2015/2447 a same wzory deklaracji dostawcy w wersji jednorazowej i długoterminowej dla wygody naszych Czytelników zamieszczamy w zakładce „dokumenty do pobrania” poniżej:
długoterminowa deklaracja EUR.1
Deklaracja na fakturze zamiast EUR.1
Wystawianie świadectwa EUR.1 do każdej wysyłki eksportowej, w przypadku firm dokonujących regularnych wywozów poza granicę UE to duża niedogodność. Świadectwo każdorazowo trzeba wypisać, trzeba zebrać zestaw dokumentów i pojawić się z takim kompletem w Urzędzie Celnym. Nie wspomnę o kosztach z tym związanych -wypełnienie, dojazd. Na szczęście i na to można znaleźć sposób. Przepisy przewidują bowiem możliwość uzyskania statusu upoważnionego eksportera. Jego posiadanie pozwala na umieszczanie przez eksportera na dokumentach handlowych specjalnej formuły. Formuła ta zastępuje świadectwo EUR.1 i wywiera takie same skutki jak samo świadectwo. Formułę tę nazywa się często „deklaracją pochodzenia”. To duże uproszczenie, które pozwala znacząco przyspieszyć proces eksportowy i uniknąć kosztów związanych z każdorazowym wypisywaniem i legalizacją dokumentu EUR.1.
Niepreferencyjne świadectwo pochodzenia (Certificate of Origin)
Niepreferencyjne świadectwo pochodzenia (Certificate of Origin) potocznie nazywamy „zwykłym” świadectwem pochodzenia. W odróżnieniu od świadectwa EUR.1 nie daje ono importerowi możliwości skorzystania z preferencyjnych stawek celnych w kraju importu. Bardzo często natomiast jest wymagane ze względu na indywidualne ustalenia pomiędzy eksporterem i importerem, lub ze względu na wyraźne żądanie organów celnych w kraju importu.
Różnice pomiędzy „zwykłym” świadectwem pochodzenia a świadectwem EUR.1
- wystawiamy je w eksporcie do wszystkich krajów, nawet do tych niezwiązanych z UE umowami handlowymi;
- reguły pochodzenia niepreferencyjnego są mniej rygorystyczne od reguł preferencyjnych określanych w umowach;
- można je wystawić również w handlu pomiędzy krajami UE;
- oprócz wyznaczonych organów celnych legalizują je również Krajowe Izby Gospodarcze;
Eksport do Turcji – Świadectwo pochodzenia (przewozowe) A.TR
Uzupełniając informacje o rodzajach świadectw pochodzenia z którymi może spotkać się eksporter należy jeszcze wspomnieć o świadectwie przewozowym A.TR. Dokument ten funkcjonuje jedynie w przypadku wywozu towaru do Turcji. Wynika to z unii celnej UE / Turcja, na mocy której towar mający status unijny (tj. dopuszczony do obrotu na terenie UE) będzie w przypadku bezpośredniego wywozu do Turcji objęty tam stawką celną 0%. Unijny status towaru można udowodnić chociażby przez przedstawienie dokumentu odprawy celnej importowej w UE.
Z dużą mocą i bardzo wyraźnie trzeba tu zaakcentować jedno. Świadectwo A-TR nie potwierdza unijnego pochodzenia towaru a jedynie jego status!!! i może być wystawione dla towaru, który jest np. chiński
Gdzie szukać pomocy?
Odpowiedź jest jedna – zapraszamy do Prostego Cła 🙂 Dla nas bezdyskusyjnym jest fakt, że współpraca z doświadczoną i sprawdzoną agencją celną musi nieść korzyść obu stronom. Proces legalizacji świadectw pochodzenia przeprowadzamy kompleksowo a w ramach współpracy zawsze wskazujemy rozwiązania najlepsze. Dlatego namawiamy naszych Partnerów na uzyskanie statusu upoważnionego eksportera. Samodzielna legalizacja świadectw pochodzenia pomaga uniknąć większości problemów o których pisałem wyżej. To również oszczędność czasu i finansów w firmie, a także możliwość zastosowania dalszych ułatwień celnych.
Zawsze chcemy skutecznie wspierać swoich Klientów zanim gdzieś, jakieś mleko się wyleje 😉
