W poprzednim artykule opisaliśmy kłopoty unijnych eksporterów z brakiem komunikatu IE599 w procedurze wywozu – kłopoty unijnych eksporterów z uzyskaniem komunikatu IE599. Dziś opiszemy jak wygląda alternatywne zakończenie procedury tranzytu. Podobieństwo tych sytuacji jest jedynie pozorne a problemy eksporterów są niewielkie w porównaniu z brakiem komunikatu IE45 w tranzycie.

Komunikat IE45 to zawiadomienie o zamknięciu procedury tranzytowej i zwolnieniu gwarancji. Jego brak zmusza Osobę Korzystającą z Procedury Tranzytu (Głównego Zobowiązanego) do alternatywnego zakończenia operacji. Przepisy artykułu 312 Rozporządzenia Wykonawczego do Kodeksu Celnego UE są w tym względzie bardzo rygorystyczne, można powiedzieć – wręcz opresyjne. Spróbujmy to wyjaśnić zaczynając od treści samego artykułu…

 

Artykuł 312 – alternatywny dowód na zakończenie procedury tranzytu unijnego

Uznaje się, że procedura tranzytu unijnego została zakończona prawidłowo, jeżeli osoba uprawniona do korzystania z procedury przedstawi, w sposób zadowalający organ celny państwa członkowskiego wyjścia, jeden z następujących dokumentów identyfikujących towary:

a) dokument poświadczony przez organ celny państwa członkowskiego przeznaczenia, w którym to dokumencie towary są określone i który potwierdza, że zostały one przedstawione w urzędzie celnym przeznaczenia lub dostarczone upoważnionemu odbiorcy, o którym mowa w art. 233 ust. 4 lit. b) kodeksu;

b) dokument lub wpis w ewidencji celnej poświadczony przez organ celny państwa członkowskiego, który potwierdza, że towary fizycznie opuściły obszar celny Unii;

c) dokument celny wystawiony w państwie trzecim, w którym towary zostały objęte procedurą celną;

d) dokument wystawiony w państwie trzecim opatrzony pieczęcią lub w inny sposób poświadczony przez organ celny tego państwa i potwierdzający, że towary są uznane za znajdujące się w obrocie w tym państwie.

Zamiast dokumentów, o których mowa wyżej organ, który poświadczył te dokumenty, właściwy organ państwa trzeciego lub organ państwa członkowskiego może przedstawić jako dowód kopie tych dokumentów poświadczone za zgodność z oryginałem.

rozporządzenie wykonawcze do ukc

Tyle przepis, ale…

Jego stosowanie w praktyce to prawdziwy dramat!!!

Inaczej niż w przypadku wywozu (braku komunikatu IE599), w przypadku konieczności alternatywnego zakończenia tranzytu (brak komunikatu IE45) lista akceptowanych dokumentów stanowi katalog zamknięty. Tylko dowody wymienione w przepisie mogą pozwolić na zamknięcie operacji tranzytowej!!!

Ponadto sama lista jest dość krótka i ogranicza się jedynie do dokumentów wystawionych lub potwierdzonych przez organ celny. Organy celne UE generowanie komunikatu IE45 nierozerwalnie wiążą z wystawianymi dokumentami. Skoro nie ma komunikatu to nie może być też dokumentu – proste, więc o punktach a) i b) można od razu zapomnieć. Równie źle wygląda sprawa uzyskania dokumentów poświadczonych lub wystawionych przez władze celne państw trzecich – punkty c) i d). Trudno jest przekonać organy celne krajów spoza UE do współpracy w zakresie potwierdzania dokumentów, których nie wygenerowały. Nie ma się tu nawet co dziwić – współczesne zgłoszenie celne to w znakomitej większości zapisy elektroniczne. Ostemplowane dokumenty jako zapisy utrwalone na papierze pamiętają już tylko agenci celni, którzy pamiętają na przykład kultową pralkę Franię…

Młodszych agentów celnych w celu zobaczenia rzeczonej pralki Frani, nasza koleżanka Aneta zaprasza do muzeum życia w PRL – https://mzprl.pl/ . Znajdziemy tam klimat odpowiedni dla unijnych przepisów dotyczących procedury tranzytu 😉

Przepisy dotyczące tranzytu są bardzo anachroniczne

Nie pozostawiają miejsca na sytuacja nieprzewidywalne i nietypowe. Co więcej, ich anachroniczność i opresyjność czyni je zwyczajnie niesprawiedliwymi. Celem stanowienia prawa jest ochrona dobra ogółu ponad dobrem jednostki – jak słusznie zauważył filozof i polityk grecki Cyceron. W przypadku unijnych przepisów tranzytowych jest zupełnie odwrotnie. Wydaje się, że celem ich stosowania nie jest wyjaśnienie sytuacji ale zmuszenie Głównego Zobowiązanego do bezwarunkowej zapłaty długu celnego.

Alternatywne zakończenie procedury tranzytu – jak sobie radzić w sytuacji braku komunikatu IE45

Sytuacja Głównego Zobowiązanego w przypadku braku komunikatu IE45 jest trudna, ale trzeba umieć sobie z nią w ramach przepisów jakoś radzić…

  1. Ustalamy jaki urząd celny zakończył (powinien zakończyć) procedurę tranzytu. Następnie zwracamy się do niego z wnioskiem o potwierdzenie tego faktu, podając niezbędne do identyfikacji dane;
  2. Urząd celny do którego się zwróciliśmy może w swoich ewidencjach odnaleźć nasze dokumenty. Wtedy temat kończymy, ale szansa na to jest minimalna…
  3. Musimy więc uzyskać dowód o którym mowa w art. 312 RW i przedłożyć go w urzędzie otwarcia procedury wraz z odpowiednim wnioskiem;
  4. Jeżeli urząd celny otwarcia uzna dowody za wiarygodne i wystarczające, to uzna procedurę za zamkniętą / zakończoną;
  5. Jeśli nie – trzeba zacisnąć zęby i zapłacić, czego oczywiście nikomu nie życzymy…